จะเลือกทีมแดงหรือทีมน้ำเงิน เมื่อสีมีผลต่อการแพ้ชนะ
ตั้งแต่เด็ก การเล่นแบบ “แบ่งทีม” มักพบในเกมออนไลน์มากมายหลายเกม หลายประเภท และเกมแต่ละเกมก็มีฝ่ายชนะ และฝ่ายแพ้ บางครั้ง ฝ่ายที่ชนะก็ชนะจาก ประสบการณ์ ความคล่อง ความชำนาญ การวางแผนของทีม หรือในทีมมีคนเก่งช่วยนำทีมให้ถึงชัยชนะ แต่ในมุมกลับกัน ทีมที่แพ้ก็อาจแพ้จากความผิดพลาด ความสะเพร่า ความไม่ชำนาญ หรือการที่คนในทีมไม่ได้เล่นอย่างเข้าขากัน แต่หากตัดเรื่องความสามารถในเกมนั้นๆ หรือผู้เล่นทั้งสองฝ่ายมีความสามารถที่ใกล้เคียงกัน ปัจจัยที่ตัดสินผลแพ้ชนะ แทบจะสูสีกันไปหมด แต่มีอีกหนึ่งปัจจัย ที่สามารถช่วยตัดสินผลแพ้ชนะได้ และเป็นปัจจัยที่คนมองข้ามไป นั่นคือ “สีของทีม” นั่นเอง
สีของทีม มีผลต่อการแพ้ชนะจริงหรือ
เกมโดยทั่วไปมักมีโหมดให้ผู้เล่นในห้องแบ่งออกเป็นสองทีม เพื่อแข่งขันกัน และสิ่งที่จะแยกทั้งทีมออกจากกัน ส่วนใหญ่คือ สีของทีมนั่นเอง! หากพูดถึงเกมออนไลน์ ปัจจุบันนี้เกมออนไลน์มีการแข่งขันอย่างเป็นทางการจริงจังและมีเงินเป็นรางวัล นั่นหมายความว่าเกมควรจะมีผลเป็นกลางมากที่สุด แต่หารู้ไม่ว่า สีของทีมนั้นก็มีผลกับจิตวิทยาของผู้เล่น จนทำให้มีผลต่อผลการแพ้ชนะได้เลยทีเดียว สำหรับเกมแล้ว ส่วนใหญ่หากแบ่งทีมจะแบ่งเป็น ทีมสีแดง และ ทีมสีน้ำเงิน หรือแม้กระทั่งกีฬาต่าง ๆ เช่น มวยสากล หรือ เทควันโด ก็แบ่งฝั่งเป็นสีแดงและน้ำเงินเช่นกัน ดังนั้นวันนี้เราจะมาพูดถึงผลของสีของทีม เฉพาะสีแดงและน้ำเงิน เพราะเป็นสีที่ได้รับความนิยมที่สุดนั่นเอง
การทดลองระหว่างสีน้ำเงิน และสีแดง
มีการศึกษาเรื่องนี้อย่างจริงจัง และถูกตีพิมพ์ในบทความชื่อ Cyberpsychology & Behavior โดยผู้เขียนได้สังเกตและบันทึกจากการแข่งขันเกมที่แบ่งทีมเป็นสีแดงและน้ำเงิน ซึ่งเขาได้ศึกษาจากเกม 2004 Unreal Tournament ซึ่งเป็นเกมชนิด First-Person Shooter หรือเกมชนิดยิงปืนแบบผู้เล่นเห็นภาพเหมือนตัวเองถือปืนอยู่นั่นเอง เขาได้ศึกษาเกมทั้งหมด 1,347 ครั้ง โดยผู้เล่นมีความสูสีในด้านความสามารถ พบว่า ผู้เล่นในทีมสีแดงชนะมากกว่าทีมสีน้ำเงิน 5% ซึ่งนับว่าผลมีความต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ หากมองว่าผู้เล่นมีความสามารถที่เท่ากัน แต่นั่นไม่ใช่การศึกษาด้านเดียวที่จะมายืนยันผลเหล่านี้ เพราะนอกจากศึกษาจากการเล่นเกมคอมพิวเตอร์แล้ว ยังมีการศึกษาจาก “กีฬา” จริงๆ ด้วย!
ในการแข่งขัน Olympic ในปี 2004 มีการแข้งขันกีฬาชนิด Combat Sport ได้แก่ มวยสากล เทควันโด มวยปล้ำสมัครเล่น ทั้งแบบ “Greek-Roman” และ “Freestyle” โดยผลที่ออกมานั้น ฝั่งสีแดงชนะมากกว่าในทุกชนิดกีฬา ตามกราฟที่ข้างบนนี้ และไม่ใช่เพียงแค่ผลกีฬา แต่ยังมีการศึกษาโดยให้กรรมการเทควันโดมานั่งชมวีดีโอบันทึกการแข่งขันเทควันโด โดยแบ่งเป็นสองกลุ่ม และให้แต่ละกลุ่มดูวีดีโอคนละตัวกัน และให้คะแนนตามกฏของเทควันโดสากล แต่สิ่งที่กรรมการเหล่านั้นไม่รู้คือ วีดีโอทั้งสองวีดีโอนั้นคือวีดีโอเดียวกัน แตกต่างกันโดยใช้คอมพิวเตอร์กราฟิก สลับสีของผู้เข้าแข่งขันจากแดงเป็นน้ำเงินและจากน้ำเงินเป็นแดง ผลคือกรรมการเหล่านั้นให้คะแนนทีมที่เห็นว่าใส่ชุดสีแดงมากกว่าสีน้ำเงินอย่างน่าประหลาด
แล้วจะไม่เลือกเล่นสีน้ำเงินเลยเหรอ?
แต่สีน้ำเงินก็ไม่ได้ด้อยกว่าเสมอไป เพราะมีการสุ่มตัวอย่างการเล่นเกม League of Legends และลงบทความใน The Daily dot พบว่าทีมสีน้ำเงินมีผลชนะมากกว่าทีมสีแดงถึง 34 เกม จาก 224 เกม! เมื่อลองมองหาแหล่งข้อมูลอื่นแล้วพบว่า ในการแข่งขันเกมนี้ในทวีบอเมริกาเหนือ หรือชื่ออย่างเป็นทางการว่า League of Legends Championship Series North America 2014 มีผลว่า ฝั่งสีน้ำเงินมีผลชนะมากถึง 79.3% ซึ่งถือว่ามากกว่ามาก! ซึ่งนั่นอาจจะล้มล้างสิ่งที่ผมได้กล่าวถึงในข้างต้นเลยก็ว่าได้ เมื่อมองกันในความแตกต่างระหว่างเกมที่ทั้งสองสีได้เปรียบแล้ว พบว่ามีความแตกต่างกันอยู่ และสิ่งที่เป็นปัจจัยกับสี คือพวกผู้เล่นทุกคนนั่นเอง
ผู้เล่นกับสีเกี่ยวพันกันอย่างไร เมื่อมาลองวิเคราะห์ดูแล้ว ผลจริงๆ ของมันติดตัวพวกเราทุกคนมาตั้งแต่วิวัฒนาการแล้ว หากเรามาลองดูวิวัฒนาการของเราที่สันนิษฐานว่ามาพัฒนามาจากลิงแล้วละก็ มีการทดลองโดยให้ผู้ชายและผู้หญิงคู่หนึ่งให้อาหารลิงโดยที่ทั้งสองจะใส่เสื้อและหมวกสีที่แตกต่างกันไป โดยเป็นการสลับสีแดง เขียว น้ำเงิน และสังเกตว่าลิงจะรับประทานอาหารจากผู้ให้คนไหนก่อน ผลการทดลองพบว่า ลิงไม่ได้สนใจว่าผู้ให้เป็นผู้ชายหรือผู้หญิง และไม่ได้สนใจหากผู้ให้อาหารใส่ชุดสีเขียวหรือน้ำเงิน แต่ในทุกครั้งที่ให้อาหาร ลิงจะหลบอาหารจากผู้ให้ที่ใส่ชุดสีแดง
เมื่อดูสรุปผลการทดลองจะพบว่า Primates และมนุษย์จะหลบหลีกสีแดง ซึ่งสีแดง มักถูกมองว่าเป็นสีของความรุนแรง ความดุดัน ความแข็งแกร่ง สีแดงยังเป็นสีของเลือด และความรู้สึกในสภาวะตึงเครียด และยังหมายถึงอันตรายได้อีกด้วย ในสมัยที่มนุษย์ยังไม่มีรู้จักคำว่าสีแดงนั้นจะถูกแทนด้วยสิ่งเหล่านี้ และผู้ทดลองจากการทดลองที่ได้กล่าวมานั้น สีแดงมีผลมากพอที่จะส่งผลกระทบต่อการแข่งขันได้อีกด้วย นั่นคือผู้ที่เล่นฝั่งสีแดงสามารถชนะได้มากกว่าจากความรู้สึกที่ดุดัน ความรู้สึกที่มีพลังจากสีแดงที่ใส่อยู่ และยังทำให้คู่แข่งมีอาการกลัวจากผลของสีแดงอีกด้วย!
นอกจากนี้มีการทดลองอีกการทดลองหนึ่ง โดยให้ผู้ทดลองมองจอสีแดง น้ำเงิน และขาว พบว่าเมื่อมองจอสีแดง จะรู้สึกตื่นตัว โฟกัส และทำให้มีสมาธิจดจ่อกับจอนั้น ในขณะที่สีน้ำเงิน ทำให้ผู้ทดลองรู้สึกมีความคิดสร้างสรรค์ คิดวางแผนระยะยาว และรู้สึกผ่อนคลาย เมื่อลองคิดดูแล้วนั้น เมื่อสีแดงแทนเลือด สัน้ำเงินนั้นก็แทนท้องฟ้า ผืนน้ำ และความเย็น ซึ่งมองแล้วรู้สึกสบาย ผ่อนคลาย และหัวแล่นพร้อมสำหรับความคิดที่กำลังจะเข้ามา และพร้อมที่จะวางแผนอะไรใหม่ๆนั่นเอง
สรุป
หากมองในเกมที่ยกตัวอย่างมาข้างต้น จะพบว่าเกมที่สีแดงได้เปรียบนั้น เป็นเกมต่อสู้ เช่น FPS ต่อยมวย ซึ่งต้องอาศัยความตื่นตัว การกระตุ้นอยู่ตลอดเวลา เกมที่จะต่อสู้กันด้วยพละกำลัง หรือแม้กระทั่งกีฬา แต่ในเกมที่สีน้ำเงินได้เปรียบนั้น คือเกมประเภทวางแผน Multiplayer online Battle Arena (MoBA) ซึ่งต้องอาศัยการวางแผนล่วงหน้าจึงมีโอกาสชนะสูงกว่า
นั่นเป็นตัวอย่างที่ดี เมื่อเราพูดถึงสีในชีวิตประจำวัน สีแดง ทำให้เรานึกถึงความกระตือรือร้น ตื่นตัว และการตัดสินใจที่รวดเร็ว เช่น ป้ายหยุดบนถนน หรือป้ายลดราคาซึ่งส่วนใหญ่มีสีแดง เพื่อให้รีบตัดสินใจทำสิ่งนั้นๆ แต่สำหรับสีน้ำเงินนั้น เป็นการกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์และการวางแผน และยังทำให้รู้สึกผ่อนคลายได้อีกด้วย เช่น ในบางประเทศมีการติดตั้งไฟสีน้ำเงินเพื่อลดอัตราการฆ่าตัวตายของประชากร ซึ่งทั้งหมดนี้ เกิดขึ้นจากสีที่เห็นทั้งนั้น!
หากพูดถึงเรื่องเกมหรือการแข่งขันแล้วละก็ ถ้าแค่สีอาจจะมีผลบ้าง แต่ปัจจัยจริงๆ ที่เกิดขึ้นกับผลส่วนใหญ่จะเกิดจากความสามารถของผู้เล่นซะเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้น ถ้าอยากจะชนะ อย่ามัวแต่เลือกสีอย่างเดียว อย่าลืมฝึกและเพิ่มศักยภาพของตัวเอง ต่อให้ได้สีที่เสียเปรียบแล้วละก็ ถ้าเรามีความสามารถมากกว่าก็สามารถชนะได้อย่าง่ายดายทีเดียวครับ ^^
อ้างอิง : YouTube – Game Theory, Psychology Today
